کتاب خمخانه وحدت علا الدوله سمنانی

کتاب خمخانه وحدت علا الدوله سمنانی

کتاب خمخانه وحدت علا  الدوله سمنانی

کتاب خمخانه وحدت علاء الدوله سمنانی عرف بزرگ قرن هشتم هجری به تالیف عبدالرفیع حقیقت به انضمام شرح احوال و آثار و افکار و مکاتبات او تقدیم شما عزیزان میشود.

علاء الدوله احمد بن محمد بن احمد بیابانکى سمنانى از بزرگان تصوف ایرانى و از شاعران و نویسندگان سده هاى هفتم و هشتم هجرى قمرى بود. او را از لحاظ مقام دینى، به لقب رکن الدین و به مناسبت خدمات جوانى اش در دستگاه دیوانى، علاء الدوله ملقب ساخته اند. محققین و مورخین به واسطه قطبیت و ارشاد، وى را شیخ و بعضى به مناسبت اصطلاح رایج فرق صوفیه، او را «شاه علاءالدوله خوانده اند.

کسب علم و دانش

تحصیلات ابتدایى وى در مکتب خانه محلى بیابانک بوده است. تا سن پانزده سالگى از علوم عقلى و نظمى چیزى آموخت و آن گاه به همراه عموى خویش، ملک جلال الدین، در دستگاه ارغونخان وارد شد و به تدریج مقرب درگاه شاه ایلخانى شد و داراى قبا، کلاه و سلاح گردید و در اندک مدت مورد توجه و عنایت خاص قرار گرفت.

پدر شیخ علاء الدوله، محمد، ملقب به ملک شرف الدین، در دستگاه سلطنت ارغون خان و غازان خان پادشاهان ایلخانى، داراى مقام، منزلت، اعتبار و عزت بود. مادر شیخ، خواهر رکن الدین صاین، از عالمان و قاضیان بزرگ عهد ایلخانى بود و علاء الدوله، فقه و حدیث را نزد او فرا گرفت.

سال ورود شیخ به دیوان ایلخانیان را ۶۷۴ق نگاشته اند، اما خدمتش در این دربار چیزى نپایید. شیخ خود مى گوید: جنگى که بین سلطان و عمویش- سلطان احمد تکودار- در قلب قزوین در گرفت (۶۸۳ق) در آن گاه من بیست و چهار سال داشتم و از همراهان و ملازمان ارغوخان بودم.

اما خدمت به ارغون شاه را ترک نگفت تا سال ۶۸۵ق فرارسید و شیخ به واسطه کسالت، خدمت ایلخانیان را ترک و به موطن خود سمنان بازگشت و در بیست و شش سالگى، به تحصیل و دانش و تهذیب اخلاق و طلب سلوک، همت گماشت. ادبیات عرب را نزد سید اخفش و علم فقه را نزد سید تاج الدین آموخت و از رکن الدین صایم و رشید ابن ابى القاسم استماع حدیث نمود و اجازه روایت گرفت.

خمخانه وحدت

سیر و سلوک عرفانى وى، از کناره گیرى خدمات دیوانى و انفاق و تطهیر اموالش آغاز شد، چنان که غلامان و کنیزان خود را آزاد ساخت و حقوقى را که از دیگران بر عهده وى بود، رها کرد و اموال خود را وقف نمود و خانقاه سکاکیه سمنان را که منسوب به شیخ حسن سکاک سمنانى، از مشایخ قرن پنجم و ششم هجرى بود، بازسازى نمود.

پس از چندى براى دیدن قطب زمان و مرشد کامل، راه بغداد پیش گرفت و در بیست و هشت سالگى، به آن شهر رفت و دست ارادت به مطلوب خود داد و سپس از آن جا براى گزاردن حج، به مکه مشرف شد و این نخستین حج او بود و بعد از آن نیز چند بار دیگر این زیارت را تجدید کرد. وى تا سال ۶۹۹ق هنوز در خدمت عبدالرحمن اسفراینى بسر مى برده است و در این مدت در سیر و سلوک و یا شاید بعد از آن، چند گاهى در سیر بلاد قدس، شام و امثال آن نواحى، روزگار مى گذرانده است. خواجوى کرمانى از ارادتمندان او بوده است و گردآورى دیوان اشعار وى را نیز به او نسبت داده اند.

آرامگاه وى سمنانى در روستاى صوفى آباد قرار دارد.

خمخانه وحدت از معروف ترین آثار علاء الدوله سمنانی محسوب میشود.