کتاب جادو

کتاب جادو

کتاب جادو

در تخیل انسان ها، جادو به ترفندهایی گفته می شود که در داستان ها برخی افراد انجام داده و (به گفته داستان سراها)، می توانند از طریق این ترفندها قوانین طبیعت را دور زده و کارهایی خارق العاده بروز دهد. به فردی که جادو می کند جادوگر گفته می شود. در داستان ها، جادوگران می توانند افراد را طلسم کنند، جادوهای دیگر را خنثی کنند و در شکل و ظاهر افراد و اجسام تغییر به وجود بیاورند. در تخیلات داستان سرایان، جادوگران معمولا این کارها را با خواندن ورد، کمک گرفتن از نیروهای فراطبیعی، استفاده از ترکیبی از اجسام، و یا تهیه آش هایی مرموز انجام می دهند.

واژهٔ جادو در زبان پهلوی jâdug بوده است. لیکن در پهلوی و نوشته های کلاسیک فارسی از جمله شاهنامه کلمهٔ جادو به معنی شخص جادوگر است. عملی که این شخص انجام می دهد جادوی است که به معنی جادوگری است یعنی امروز جادوی را جادو می گویند و ناچار جادو را جادوگر می گویند. دو نمونه از کاربرد جادو در معنی اصیل آن ذکر می شود: در خوان چهارم رستم (زن جادو=جادوگر) در شاهنامه آمده است چو آواز داد از خداوند مهر / دگرگونه گشت جادو (=جادوگر) به چهر . در مثالی اخیرتر سعدی می گوید همشیرهٔ جادوان (جادوگران) بابل / همسایهٔ لعبتان کشمیر
واژه عربی سِحْر نیز در فارسی هم معنی با جادو استفاده می شود و جادوگر را ساحر نیز می نامند. واژه فارسی افسون در قدیم هم معنا با جادو استفاده شده اما امروزه معنای آن بیشتر نزدیک به طلسم یا وردهایی است که برای طلسم خوانده می شود. به کسی که افسون می کند افسونگر گفته می شود. تعویذ به وردها و دعاهایی گفته می شود که نوشته شده و همراه برده می شود. واژه نِیرَنگ نیز در قدیم به عنوان مترادف با جادو و افسون به کار می رفته است.
امروزه عبارت جادو جَنبَل یا جنبل و جادو به عنوان عنوانی تحقیرآمیز برای جادو به کار می رود. در قصه های فارسی عبارتی که به عنوان نمونه ای کلی از ورد جادوگران استفاده می شود به این صورت است: اَجّی مَجّی لا تَرَجّی .